Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης - "Περί Πάτρης"

Ένα κείμενο του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη για το νέο έτος… 1896! Δημοσιεύθηκε πριν 114 χρόνια, την 1η Ιανουαρίου 1986, στην εφημερίδα «ΑΚΡΟΠΟΛΙΣ». Σαν να μην άλλαξε τίποτε σ’ αυτό τον τόπο…

"Περί Πάτρης"

"Εἷς οἰωνὸς ἄριστος, ἀμύνεσθαι περὶ πάτρης". Αλλά τις έβαλεν εις πράξιν την συμβουλήν του θειοτάτου αρχαίου ποιητού; Εκ της παρούσης ημών γενεάς τις ημύνθη περί πάτρης;
Ημύνθησαν περί πάτρης οι άστοργοι πολιτικοί, οι εκ περιτροπής μητρυιοί του ταλαιπώρου ωρφανισμένου γένους, του στειρεύοντος πριν, και ητεκνωμένου δεινώς σήμερον;
Άμυνα περί πάτρης δεν είναι αι σπασμωδικαί, κακομελέτητοι και κακοσύντακτοι πολιτικαί και επιστρατείαι, ουδέ τα σκωριασμένης επιδεικτικότητος θωρηκτά.
Άμυνα περί πάτρης θα ήτο η ευσυνείδητος λειτουργία των θεσμών, η εθνική αγωγή των νέων, η χρηστή διοίκησις, η καταπολέμησις του ξένου υλισμού και του πιθηκισμού, του διαφθείροντος το φρόνημα και εκφυλίσαντος σήμερον το έθνος και η πρόληψις της χρεοκοπίας. Τις ημύνθη περί πάτρης;
Και τι πταίει η γλαυξ, η θρηνώσα επί ερειπίων;
Πταίουν οι πλάσαντες τα ερείπια.
Και τα ερείπια τα έπλασαν οι ανίκανοι κυβερνήται της Ελλάδος.

Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης
Εφημερίς «Ακρόπολις»
1 Ιανουαρίου 1896

Ιστορική Σημείωση

Όταν γράφηκε το άρθρο αυτό, η πολιτική και οικονομική κατάσταση της χώρας ήταν πολύ κακή. Είχε προηγηθεί το 1893, όταν ο Χαρίλαος Τρικούπης ομολόγησε δημοσίως:«Δυστυχώς επτωχεύσαμεν».
Βεβαίως το 1896 ήταν το έτος των πρώτων Ολυμπιακών Αγώνων και της νίκης του Σπύρου Λούη. Το 1897 είχαμε τον ατυχή πόλεμο μέ την Τουρκία, ενώ αμέσως μετά επεβλήθη στην Ελλάδα διεθνής οικονομικός έλεγχος. Οι Μεγάλες Δυνάμεις εγκατέστησαν υπαλλήλους τους οι οποίοι εισέπρατταν για λογαριασμό των ξένων τραπεζών μέρος από τά έσοδα των μονοπωλιακών επιχειρήσεων του Ελληνικού Κράτους.
Πρωθυπουργός της Ελλάδας ήταν από το 1895 έως το 1897 ο Θεόδωρος Δηλιγιάννης, κύριος υπεύθυνος της πτώχευσης του 1893 και του διεθνούς οικονομικού ελέγχου.

Σκέψεις (Kahlil Gibran & Bertrand Russell)

Λυπήσου το Έθνος Λυπήσου το έθνος που ρούχο φορά που δεν το ‘χει υφάνει, τρώει ψωμί που δεν το’χει θερίσει και πίνει κρασί που δεν τρέχει απ’ το δικό του πατητήρι. Λυπήσου το έθνος που ως ήρωα χαιρετά τον τραμπούκο και που γενναιόδωρο θεωρεί τον χρυσοντυμένο κατακτητή. Λυπήσου το έθνος που στ’ όνειρό του απεχθάνεται κάποιο πάθος, κι όμως σ’ αυτό υποτάσσεται σαν ξυπνήσει. Λυπήσου το έθνος που δεν διαμαρτύρεται εκτός κι αν πορεύεται σε κηδεία, που καυχιέται μόνο ανάμεσα στα ερείπιά του και δεν επαναστατεί παρά μόνο σαν ο λαιμός του ανάμεσα βρεθεί στο σπαθί και το κούτσουρο. Λυπήσου το έθνος που ο πολιτικός του είναι αλεπού, ο φιλόσοφός του ταχυδακτυλουργός και που η τέχνη του είναι η τέχνη του μπαλώματος και του μιμιτισμού. Λυπήσου το έθνος που με φανφάρες υποδέχεται τον νέο του κυβερνήτη κι ύστερα τον αποχαιρετά με γιουχαϊσματα, για να υποδεχτεί κάποιον άλλον πάλι με φανφάρες. Λυπήσου το έθνος που οι σοφοί του αποβλακώθηκαν απο τα χρόνια και που οι ηγέτες του είναι ακόμα στην κούνια. Λυπήσου το έθνος το μοιρασμένο σε κομμάτια κι όπου το κάθε κομμάτι θεωρεί τον εαυτό του έθνος. Pity the Nation "The Garden of The Prophet" Kahlil Gibran

Η ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΣΤΟΝ ΦΑΝΑΤΙΣΜΟ Μην είσαι σίγουρος για τίποτα. Μην πιστεύεις πως αξίζει τον κόπο να κρύψεις τις αποδείξεις, γιατί οι αποδείξεις θα γίνουν σίγουρα γνωστές. Μην προσπαθείς ποτέ να αποθαρρύνεις την σκέψη γιατί είναι βέβαιο πως θα το πετύχεις. Όταν αντιμετωπίζεις αντίδραση -ακόμα κι αν προέρχεται από τον άντρα, την γυναίκα ή το παιδί σου- φρόντισε να την ξεπεράσεις με την συζήτηση και όχι την επιβολή. Γιατί η νίκη που εξαρτάται από την επιβολή είναι φανταστική και εξωπραγματική. Μη δείχνεις σεβασμό στην εξουσία των άλλων, γιατί πάντα θα υπάρχουν αντίθετες εξουσίες. Μην χρησιμοποιείς βία για να καταπνίξεις ιδέες που τις θεωρείς επικίνδυνες, γιατί οι ιδέες αυτές θα σε καταπνίξουν. Μη φοβάσαι να έχεις εκκεντρικές ιδέες, γιατί κάθε αποδεκτή σήμερα ιδέα ήταν κάποτε εκκεντρική. Να χαίρεσαι περισσότερο με τη ευφυή διαφωνία παρά με την παθητική συμφωνία, γιατί, αν εκτιμάς την ευφυΐα όπως πρέπει, το πρώτο υποδηλώνει βαθύτερη συμφωνία από το δεύτερο. Να είσαι σχολαστικά αληθής, ακόμα κι όταν η αλήθεια δεν βολεύει, γιατί είναι πιο άβολα όταν προσπαθείς να την κρύψεις. Μη ζηλεύεις την ευτυχία αυτών που ζουν σ’ έναν παράδεισο ηλιθίων, γιατί μόνο ένας ηλίθιος θα νομίζει πως πρόκειται για ευτυχία. "The Best Answer To Fanatism" Bertrand Russell