Η "Δημοκρατική" Ευρώπη
Το γεγονός συνέβη τον Σεπτέμβρη του 2017. Το θυμήθηκα σήμερα μετά από ένα σερφάρισμα στο Διαδίκτυο, όπου «έπεσα» πάνω σε μερικές γελοιογραφίες Ελλήνων Γελοιογράφων, που είχαν λογοκριθεί από την αρμόδια επιτροπή της ΕΕ. Και σκέφτηκα εκ νέου το «Δημοκρατικό» Πρόσωπο ή καλύτερα «Προσωπείο» της Πολιτισμένης Ευρώπης.
Αποσπάσματα από τον Τύπο εκείνης της περιόδου
Η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) γεννήθηκε για να δημιουργήσει μία κοινωνία ελευθερίας, στην οποία όλοι θα μπορούν να εκφράσουν την άποψή τους, όσο βλακώδης κι αν είναι αυτή, υπό τον μοναδικό όρο ότι δεν θα εγκληματούν σε βάρος των άλλων. Αυτή είναι η κεντρική ιδέα της ελευθερίας του λόγου σε μία δημοκρατία.
Από ότι φαίνεται, η Ευρώπη απέχει ακόμα πολύ από το να πετύχει τον στόχο της, αφού όπως καταγγέλλει η Λέσχη Ελλήνων Γελοιογράφων, έργα Ελλήνων σκιτσογράφων που επρόκειτο να παρουσιαστούν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο λογοκρίθηκαν και «κόπηκαν».
Συγκεκριμένα, στα τέλη Σεπτεμβρίου ήταν προγραμματισμένη μία έκθεση γελοιογραφίας με θέμα την ΕΕ, στην οποία Έλληνες και Γάλλοι σκιτσογράφοι επρόκειτο να παρουσιάζουν έργα τους με αφορμή τη συμπλήρωση των 60 χρόνων από την υπογραφή της Συνθήκης της Ρώμης και την ίδρυση της ΕΕ.
Σύμφωνα με τον κανονισμό του Ευρωκοινοβουλίου, το περιεχόμενο κάθε έκθεσης αξιολογείται προκειμένου να ελεγχθεί αν εκφράζει φιλοναζιστικό ή άλλο προσβλητικό προς τις αξίες της ΕΕ περιεχόμενο. Με βάση αυτόν τον κανονισμό, η κοσμήτορας Catherine Bearder απέρριψε 12 από τα 28 σκίτσα των Ελλήνων γελοιογράφων που συμμετείχαν στην έκθεση με ένα έργο ο καθένας.
Η σημασία της ελευθερίας του λόγου για τη δημοκρατία και το κράτος δικαίου είναι ένα τόσο ευαίσθητο ζήτημα που καταρχάς θα πρέπει να επιτρέπεται σε όλους να εκφράζουν δημόσια την άποψή τους, ακόμα και σε αυτούς που με τον λόγο τους προπαγανδίζουν την κατάλυση της δημοκρατίας και της ελευθερίας του λόγου. Με άλλα λόγια, η αστική δημοκρατία οφείλει να επιτρέπει στους κομμουνιστές, αναρχικούς, ναζί, φασίστες και κάθε άλλον -υπογραμμίζεται ότι οι παραπάνω ιδεολογίες ούτε ίδιες είναι, ούτε ταυτίζονται, απλώς έχουν ως κοινό ότι δεν θέλουν την αστική δημοκρατία- να λένε δημόσια γιατί δεν τους αρέσει η αστική δημοκρατία, αρκεί να μην εγκληματούν σε βάρος των δικαιωμάτων των άλλων, δηλαδή τη ζωή, την ατομική ακεραιότητά τους και την περιουσία τους.
Όμως εδώ συμβαίνει κάτι πολύ χειρότερο, αφού τα λογοκριμένα σκίτσα δεν προπαγανδίζουν ούτε φιλοναζιστικές, ούτε άλλου είδους ακραίες ιδεολογίες. Απλώς εκφράζουν την ανησυχία τους για την πορεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σε κάποιους στο Ευρωκοινοβούλιο δεν αρέσει να ακούνε κριτική για τους ευρωπαϊκούς θεσμούς και λογοκρίνουν. Όμως η ΕΕ ιδρύθηκε ακριβώς για να μας προστατέψει από τέτοιου είδους περιορισμούς του δημόσιου διαλόγου.
Το περιεχόμενο της έκθεσης είχε καυστικό χαρακτήρα, όμως ο ρόλος της γελοιογραφίας στην κοινωνία είναι να καυτηριάζει τα κακώς κείμενα. Γι' αυτό και παραδοσιακά υπάρχει μία μεγαλύτερη ευαισθησία προς το σκίτσο ως ένα είδος τέχνης που κατατίθεται με αιχμηρότητα. Αυτό, άλλωστε, ήταν και το μήνυμα όσων έτρεχαν να δηλώσουν #jesuischarlie, μετά την επίθεση στο συχνά προβοκατόρικο περιοδικό Charlie Hebdo. Πρέπει να ξεκαθαρίσουμε ότι στην περίπτωσή αυτή κανένα σκίτσο δεν είχε φιλοναζιστικό περιεχόμενο, το αντίθετο μάλιστα: μερικά από αυτά εξέφραζαν την ανησυχία τους για την αναβίωση του ναζισμού σε πολλές χώρες της ΕΕ. Απ' ό,τι φαίνεται, όμως, δεν μπορούμε να ασκήσουμε κριτική ούτε στη λιτότητα, ούτε στην ηγεμονία της Γερμανίας στην Ευρώπη».
Η ειρωνεία στην υπόθεση είναι ότι ένα από τα σκίτσα που λογοκρίθηκαν στηλίτευε το Brexit, είχε δηλαδή φιλοευρωπαϊκό περιεχόμενο, γεγονός που "μάλλον θέτει σε αμφιβολία την αντιληπτική ικανότητα των λογοκριτών γύρω από το αν μπορούν να καταλάβουν μία γελοιογραφία". Αν και τελικά η λογοκρισία πήρε διαστάσεις και πολύ περισσότεροι άνθρωποι είδαν στα Social Media τα 28 σκίτσα των Ελλήνων γελοιογράφων.
Από ότι φαίνεται, η Ευρώπη απέχει ακόμα πολύ από το να πετύχει τον στόχο της, αφού όπως καταγγέλλει η Λέσχη Ελλήνων Γελοιογράφων, έργα Ελλήνων σκιτσογράφων που επρόκειτο να παρουσιαστούν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο λογοκρίθηκαν και «κόπηκαν».
Συγκεκριμένα, στα τέλη Σεπτεμβρίου ήταν προγραμματισμένη μία έκθεση γελοιογραφίας με θέμα την ΕΕ, στην οποία Έλληνες και Γάλλοι σκιτσογράφοι επρόκειτο να παρουσιάζουν έργα τους με αφορμή τη συμπλήρωση των 60 χρόνων από την υπογραφή της Συνθήκης της Ρώμης και την ίδρυση της ΕΕ.
Σύμφωνα με τον κανονισμό του Ευρωκοινοβουλίου, το περιεχόμενο κάθε έκθεσης αξιολογείται προκειμένου να ελεγχθεί αν εκφράζει φιλοναζιστικό ή άλλο προσβλητικό προς τις αξίες της ΕΕ περιεχόμενο. Με βάση αυτόν τον κανονισμό, η κοσμήτορας Catherine Bearder απέρριψε 12 από τα 28 σκίτσα των Ελλήνων γελοιογράφων που συμμετείχαν στην έκθεση με ένα έργο ο καθένας.
Η σημασία της ελευθερίας του λόγου για τη δημοκρατία και το κράτος δικαίου είναι ένα τόσο ευαίσθητο ζήτημα που καταρχάς θα πρέπει να επιτρέπεται σε όλους να εκφράζουν δημόσια την άποψή τους, ακόμα και σε αυτούς που με τον λόγο τους προπαγανδίζουν την κατάλυση της δημοκρατίας και της ελευθερίας του λόγου. Με άλλα λόγια, η αστική δημοκρατία οφείλει να επιτρέπει στους κομμουνιστές, αναρχικούς, ναζί, φασίστες και κάθε άλλον -υπογραμμίζεται ότι οι παραπάνω ιδεολογίες ούτε ίδιες είναι, ούτε ταυτίζονται, απλώς έχουν ως κοινό ότι δεν θέλουν την αστική δημοκρατία- να λένε δημόσια γιατί δεν τους αρέσει η αστική δημοκρατία, αρκεί να μην εγκληματούν σε βάρος των δικαιωμάτων των άλλων, δηλαδή τη ζωή, την ατομική ακεραιότητά τους και την περιουσία τους.
Όμως εδώ συμβαίνει κάτι πολύ χειρότερο, αφού τα λογοκριμένα σκίτσα δεν προπαγανδίζουν ούτε φιλοναζιστικές, ούτε άλλου είδους ακραίες ιδεολογίες. Απλώς εκφράζουν την ανησυχία τους για την πορεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σε κάποιους στο Ευρωκοινοβούλιο δεν αρέσει να ακούνε κριτική για τους ευρωπαϊκούς θεσμούς και λογοκρίνουν. Όμως η ΕΕ ιδρύθηκε ακριβώς για να μας προστατέψει από τέτοιου είδους περιορισμούς του δημόσιου διαλόγου.
Το περιεχόμενο της έκθεσης είχε καυστικό χαρακτήρα, όμως ο ρόλος της γελοιογραφίας στην κοινωνία είναι να καυτηριάζει τα κακώς κείμενα. Γι' αυτό και παραδοσιακά υπάρχει μία μεγαλύτερη ευαισθησία προς το σκίτσο ως ένα είδος τέχνης που κατατίθεται με αιχμηρότητα. Αυτό, άλλωστε, ήταν και το μήνυμα όσων έτρεχαν να δηλώσουν #jesuischarlie, μετά την επίθεση στο συχνά προβοκατόρικο περιοδικό Charlie Hebdo. Πρέπει να ξεκαθαρίσουμε ότι στην περίπτωσή αυτή κανένα σκίτσο δεν είχε φιλοναζιστικό περιεχόμενο, το αντίθετο μάλιστα: μερικά από αυτά εξέφραζαν την ανησυχία τους για την αναβίωση του ναζισμού σε πολλές χώρες της ΕΕ. Απ' ό,τι φαίνεται, όμως, δεν μπορούμε να ασκήσουμε κριτική ούτε στη λιτότητα, ούτε στην ηγεμονία της Γερμανίας στην Ευρώπη».
Η ειρωνεία στην υπόθεση είναι ότι ένα από τα σκίτσα που λογοκρίθηκαν στηλίτευε το Brexit, είχε δηλαδή φιλοευρωπαϊκό περιεχόμενο, γεγονός που "μάλλον θέτει σε αμφιβολία την αντιληπτική ικανότητα των λογοκριτών γύρω από το αν μπορούν να καταλάβουν μία γελοιογραφία". Αν και τελικά η λογοκρισία πήρε διαστάσεις και πολύ περισσότεροι άνθρωποι είδαν στα Social Media τα 28 σκίτσα των Ελλήνων γελοιογράφων.
 |
 |
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΛΕΣΧΗΣ ΕΛΛΗΝΩΝ ΓΕΛΟΙΟΓΡΑΦΩΝ
ΓΙΑ ΤΗΝ ΛΟΓΟΚΡΙΜΕΝΗ ΕΚΘΕΣΗ ΣΤΟ ΕΥΡΩΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ
ΓΙΑ ΤΗΝ ΛΟΓΟΚΡΙΜΕΝΗ ΕΚΘΕΣΗ ΣΤΟ ΕΥΡΩΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ
Στις 12/9/2017 ο ευρωβουλευτής Στέλιος Κούλογλου, με έκτακτη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε στο Στρασβούργο, κατήγγειλε «πρωτοφανή απόπειρα λογοκρισίας» σε βάρος έκθεσης γελοιογραφίας που προετοίμαζε με τον συνάδελφό του Patrick Le Hyaric για τα 60 χρόνια της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η έκθεση θα λάμβανε χώρα στο ευρωκοινοβούλιο των Βρυξελλών με αφορμή την επέτειο της υπογραφής της Συνθήκης της Ρώμης και θα διαρκούσε μια εβδομάδα. Σε αυτήν θα παρουσιάζονταν σκίτσα Ελλήνων και Γάλλων γελοιογράφων με θέμα την Ευρώπη. Επειδή τις τελευταίες ημέρες ακούστηκαν και γράφτηκαν πολλά -άλλοτε εξαιτίας ελλιπούς πληροφόρησης, άλλοτε για πολιτικές σκοπιμότητες- και προκειμένου να αρθούν οι όποιες εντυπώσεις, η Λέσχη Ελλήνων Γελοιογράφων οφείλει να διασαφηνίσει τα εξής: Καταρχήν, τα 28 έργα με τα οποία θα συμμετείχαν στην έκθεση ισάριθμοι Έλληνες γελοιογράφοι, αποτελούν ένα αντιπροσωπευτικό μόνο μέρος της μεγάλης έκθεσης «Sweet Europe»- «Γλυκειά Ευρώπη» που παρουσιάστηκε τον περασμένο Μάιο στον εκθεσιακό χώρο του Μετρό Συντάγματος. Σε αυτήν συμμετείχαν επίσης 28 σημαντικοί Βρετανοί σκιτσογράφοι που δημοσιεύουν στις μεγαλύτερες εφημερίδες του Ηνωμένου Βασιλείου. Θέμα της έκθεσης ήταν η Ευρώπη των λαών. Όπως ενημέρωνε το δελτίο Τύπου της διοργάνωσης: «Η κρίση και το άδηλο μέλλον της Ευρώπης είτε ως οικονομικής Ένωσης, είτε ως Ευρωπαϊκής κουλτούρας, αφορά ολοένα και μεγαλύτερο τμήμα των λαών της. Ο φασισμός, η ξενοφοβία, η ανεργία, η ανισότητα, είναι ζητήματα που απασχολούν καθημερινά τους πολίτες της. Η Ευρώπη κλυδωνίζεται, και οι τριγμοί της κοινωνίας και των αξιών της επηρεάζουν και την παγκόσμια κοινότητα.»
Η έκθεση «Sweet Europe» σημείωσε ιδιαίτερη επιτυχία, όπως εξάλλου φάνηκε από την ευρεία προσέλευση και τα σχόλια χιλιάδων επισκεπτών. Μεγάλο μέρος της επιτυχίας της οφείλεται, ωστόσο, στον πλουραλισμό και την πολυχρωμία των απόψεων που με απόλυτη ελευθερία εξέφρασαν οι συμμετέχοντες μέσα από τα σκίτσα τους: από την καταγγελία της νεοφιλελεύθερης Ευρώπης-φρούριο και της ανόδου του νεοναζισμού, μέχρι τη στηλίτευση του Brexit και του ακροδεξιού ευρωσκεπτικισμού, γελοιογράφοι από διαφορετικές ιδεολογικές αφετηρίες κατέθεσαν -ο καθένας και η καθεμιά μέσα από τη δική του οπτική- τις ανησυχίες, τις επιφυλάξεις, αλλά και τις προσδοκίες τους για το παρόν και το μέλλον της Γηραιάς Ηπείρου.
Πώς φτάσαμε όμως στην ακύρωση, ουσιαστικά, της διοργάνωσης στις Βρυξέλλες; Όπως εξήγησε ο Στ. Κούλογλου, από τον κανονισμό του Ευρωκοινοβουλίου προβλέπεται ότι το περιεχόμενο κάθε έκθεσης πρέπει να αξιολογείται εκ των προτέρων προκειμένου να ελεγχθεί ότι δεν περιλαμβάνει φιλοναζιστικό ή άλλο προσβλητικό προς τις αξίες της Ε.Ε. περιεχόμενο. Με βάση αυτόν τον κανονισμό, η κοσμήτορας Catherine Bearder απέρριψε 12 από τα 28 σκίτσα της ελληνικής συμμετοχής. Συγκεκριμένα, πρόκειται για τα σκίτσα των Γιάννη Αντωνόπουλου (John Antono), Δημήτρη Γεωργοπάλη, Γιάννη Δράκου (dranis), Πάνου Ζάχαρη, Πέτρου Ζερβού, Γιάννη Ιωάννου, Ηλία Μακρή, Έφης Ξένου, Σπύρου Ορνεράκη, Βασίλη Παπαγεωργίου, Στάθη Σταυρόπουλου και Βαγγέλη Χερουβείμ.
Πλήθος ερωτημάτων γεννάει η απόρριψη των σκίτσων των εν λόγω δημιουργών, καθώς και τα κριτήρια με τα οποία λογοκρίθηκε η μισή σχεδόν ελληνική συμμετοχή. Μια απλή παρατήρηση των λογοκριμένων σκίτσων οδηγεί στο εύλογο συμπέρασμα ότι όχι μόνο δεν υπάρχει υποψία… φιλοναζιστικού περιεχομένου σε κάποια από τις γελοιογραφίες, αλλά, απεναντίας, δύο από αυτές στρέφονται εχθρικά εναντίον του ναζισμού επισημαίνοντας τον κίνδυνο αναβίωσής του στην Ευρώπη. Εξίσου εντύπωση προκαλεί ότι ούτε και τα υπόλοιπα σκίτσα που απορρίφθηκαν παραβιάζουν τον κανονισμό του Ευρωκοινοβουλίου περί «προσβολής των αξιών της Ε.Ε.». Μερικά από τα θέματα που θίγονται σε αυτά είναι η μονοπώληση της γερμανικής ηγεμονίας στην Ευρώπη, η επέλαση των αγορών, η «Ε.Ε. των πολλών ταχυτήτων», ακόμα και η καυτηρίαση του αποτελέσματος του βρετανικού δημοψηφίσματος που οδήγησε στο Brexit!
Από την άλλη μεριά, ενδιαφέρον έχει ότι και το σύνολο σχεδόν των σκίτσων που γλίτωσαν από τη λογοκριτική πρακτική, διακατέχονται από τους ίδιους προβληματισμούς για τη σημερινή Ευρώπη, γεγονός που εντείνει τα ερωτηματικά για το σκεπτικό πίσω από τη διαδικασία επιλογής και απόρριψης που ακολούθησε η Bearder.
Η έκθεση θα λάμβανε χώρα στο ευρωκοινοβούλιο των Βρυξελλών με αφορμή την επέτειο της υπογραφής της Συνθήκης της Ρώμης και θα διαρκούσε μια εβδομάδα. Σε αυτήν θα παρουσιάζονταν σκίτσα Ελλήνων και Γάλλων γελοιογράφων με θέμα την Ευρώπη. Επειδή τις τελευταίες ημέρες ακούστηκαν και γράφτηκαν πολλά -άλλοτε εξαιτίας ελλιπούς πληροφόρησης, άλλοτε για πολιτικές σκοπιμότητες- και προκειμένου να αρθούν οι όποιες εντυπώσεις, η Λέσχη Ελλήνων Γελοιογράφων οφείλει να διασαφηνίσει τα εξής: Καταρχήν, τα 28 έργα με τα οποία θα συμμετείχαν στην έκθεση ισάριθμοι Έλληνες γελοιογράφοι, αποτελούν ένα αντιπροσωπευτικό μόνο μέρος της μεγάλης έκθεσης «Sweet Europe»- «Γλυκειά Ευρώπη» που παρουσιάστηκε τον περασμένο Μάιο στον εκθεσιακό χώρο του Μετρό Συντάγματος. Σε αυτήν συμμετείχαν επίσης 28 σημαντικοί Βρετανοί σκιτσογράφοι που δημοσιεύουν στις μεγαλύτερες εφημερίδες του Ηνωμένου Βασιλείου. Θέμα της έκθεσης ήταν η Ευρώπη των λαών. Όπως ενημέρωνε το δελτίο Τύπου της διοργάνωσης: «Η κρίση και το άδηλο μέλλον της Ευρώπης είτε ως οικονομικής Ένωσης, είτε ως Ευρωπαϊκής κουλτούρας, αφορά ολοένα και μεγαλύτερο τμήμα των λαών της. Ο φασισμός, η ξενοφοβία, η ανεργία, η ανισότητα, είναι ζητήματα που απασχολούν καθημερινά τους πολίτες της. Η Ευρώπη κλυδωνίζεται, και οι τριγμοί της κοινωνίας και των αξιών της επηρεάζουν και την παγκόσμια κοινότητα.»
Η έκθεση «Sweet Europe» σημείωσε ιδιαίτερη επιτυχία, όπως εξάλλου φάνηκε από την ευρεία προσέλευση και τα σχόλια χιλιάδων επισκεπτών. Μεγάλο μέρος της επιτυχίας της οφείλεται, ωστόσο, στον πλουραλισμό και την πολυχρωμία των απόψεων που με απόλυτη ελευθερία εξέφρασαν οι συμμετέχοντες μέσα από τα σκίτσα τους: από την καταγγελία της νεοφιλελεύθερης Ευρώπης-φρούριο και της ανόδου του νεοναζισμού, μέχρι τη στηλίτευση του Brexit και του ακροδεξιού ευρωσκεπτικισμού, γελοιογράφοι από διαφορετικές ιδεολογικές αφετηρίες κατέθεσαν -ο καθένας και η καθεμιά μέσα από τη δική του οπτική- τις ανησυχίες, τις επιφυλάξεις, αλλά και τις προσδοκίες τους για το παρόν και το μέλλον της Γηραιάς Ηπείρου.
Πώς φτάσαμε όμως στην ακύρωση, ουσιαστικά, της διοργάνωσης στις Βρυξέλλες; Όπως εξήγησε ο Στ. Κούλογλου, από τον κανονισμό του Ευρωκοινοβουλίου προβλέπεται ότι το περιεχόμενο κάθε έκθεσης πρέπει να αξιολογείται εκ των προτέρων προκειμένου να ελεγχθεί ότι δεν περιλαμβάνει φιλοναζιστικό ή άλλο προσβλητικό προς τις αξίες της Ε.Ε. περιεχόμενο. Με βάση αυτόν τον κανονισμό, η κοσμήτορας Catherine Bearder απέρριψε 12 από τα 28 σκίτσα της ελληνικής συμμετοχής. Συγκεκριμένα, πρόκειται για τα σκίτσα των Γιάννη Αντωνόπουλου (John Antono), Δημήτρη Γεωργοπάλη, Γιάννη Δράκου (dranis), Πάνου Ζάχαρη, Πέτρου Ζερβού, Γιάννη Ιωάννου, Ηλία Μακρή, Έφης Ξένου, Σπύρου Ορνεράκη, Βασίλη Παπαγεωργίου, Στάθη Σταυρόπουλου και Βαγγέλη Χερουβείμ.
Πλήθος ερωτημάτων γεννάει η απόρριψη των σκίτσων των εν λόγω δημιουργών, καθώς και τα κριτήρια με τα οποία λογοκρίθηκε η μισή σχεδόν ελληνική συμμετοχή. Μια απλή παρατήρηση των λογοκριμένων σκίτσων οδηγεί στο εύλογο συμπέρασμα ότι όχι μόνο δεν υπάρχει υποψία… φιλοναζιστικού περιεχομένου σε κάποια από τις γελοιογραφίες, αλλά, απεναντίας, δύο από αυτές στρέφονται εχθρικά εναντίον του ναζισμού επισημαίνοντας τον κίνδυνο αναβίωσής του στην Ευρώπη. Εξίσου εντύπωση προκαλεί ότι ούτε και τα υπόλοιπα σκίτσα που απορρίφθηκαν παραβιάζουν τον κανονισμό του Ευρωκοινοβουλίου περί «προσβολής των αξιών της Ε.Ε.». Μερικά από τα θέματα που θίγονται σε αυτά είναι η μονοπώληση της γερμανικής ηγεμονίας στην Ευρώπη, η επέλαση των αγορών, η «Ε.Ε. των πολλών ταχυτήτων», ακόμα και η καυτηρίαση του αποτελέσματος του βρετανικού δημοψηφίσματος που οδήγησε στο Brexit!
Από την άλλη μεριά, ενδιαφέρον έχει ότι και το σύνολο σχεδόν των σκίτσων που γλίτωσαν από τη λογοκριτική πρακτική, διακατέχονται από τους ίδιους προβληματισμούς για τη σημερινή Ευρώπη, γεγονός που εντείνει τα ερωτηματικά για το σκεπτικό πίσω από τη διαδικασία επιλογής και απόρριψης που ακολούθησε η Bearder.
Αθήνα 14 Σεπτεμβρίου 2017
Λέσχη Ελλήνων Γελοιογράφων
Λέσχη Ελλήνων Γελοιογράφων
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου